Namens de Nederlandse Vereniging voor Afval- en Reinigingsmanagement (NVRD), de Vereniging Herwinning Textiel (VHT) en Branchevereniging Kringloop Nederland (BKN) vragen wij uw aandacht voor een situatie die de textielverwerkingssector ernstig bedreigt. Zonder snelle actie dreigt deze situatie alleen maar te verslechteren.

De afzet van ingezameld textiel staat stil en heeft een kritiek punt bereikt. Als sectoren die direct betrokken zijn bij de inzameling, sortering en verwerking van textiel, luiden wij de noodklok: actie is nú nodig.

De druk op inzamel-, sorteer- en recyclebedrijven is immens, met magazijnen die overvol raken door opdrogende afzetkanalen. Deze stagnatie wordt veroorzaakt door mondiale verstoringen, zoals de oorlog in Oost-Europa, de opkomst van (ultra)fast fashion in Afrika, en de wereldwijde recessie die de Europese markt hard raakt. De Europese recyclingcapaciteit schiet tekort omdat er nauwelijks vraag is naar gerecyclede materialen. Als gevolg hiervan worden grote hoeveelheden textiel opgeslagen of dreigen zelfs te worden verbrand. Dit staat haaks op de circulaire doelstellingen van Nederland en Europa.

Deze situatie raakt niet alleen de bedrijven in de keten, maar heeft ook impact op de portemonnee van de burger. Als textiel niet kan worden gerecycled, zullen de kosten voor afvalverwerking stijgen, wat de transitie naar een circulaire economie belemmert. Bovendien dreigt het draagvlak voor gescheiden inzameling van textiel af te nemen, zodra ingezameld textiel uiteindelijk in de verbrandingsoven belandt in plaats van te worden hergebruikt of gerecycled.

Dringende oproep tot actie

Wij verzoeken u met klem om de volgende concrete stappen te ondernemen:

1. Nationale en Europese regelgeving en fiscale maatregelen
   • Verplichte toepassing van recyclaat in nieuwe textielproducten: Voer een verplicht minimum van 10% gerecycled materiaal in elk nieuw textielproduct op de Nederlandse markt in. Dit percentage dient de komende jaren stapsgewijs te stijgen om de vraag naar gerecycled materiaal te stimuleren. Zet tegelijkertijd in op Europese regelgeving die dit voor de gehele Europese markt verplicht.
   • Fiscale aanpassingen: Verlaag de btw op arbeid bij textielreparatie en recyclingactiviteiten om hergebruik te bevorderen. Daarnaast pleiten we voor een belasting op nieuwe, op aardolie gebaseerde grondstoffen, zodat gerecycled materiaal economisch aantrekkelijker wordt.
2. Aanscherping van de Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid (UPV)
   • Tariefdifferentiatie binnen de UPV: De huidige UPV wordt nog niet breed gedragen, omdat producenten zonder wettelijke verplichtingen vaak terughoudend zijn om duurzamere stappen te zetten. Daarom is er in 2023 besloten een UPV op textiel in stellen. Hierdoor zijn nu wettelijke doelen voor hergebruik en recycling noodzakelijk om producenten te stimuleren. Wij verzoeken het ministerie dringend om ook tariefdifferentiatie hierin wettelijk te verplichten.
3. Innovatie en schaalvergroting in recycling
   • Financiële steun en fiscale voordelen: Introduceer een pakket aan financiële prikkels, bijvoorbeeld als onderdeel van het klimaatfonds, voor investeringen in innovatie in sortering, mechanische en chemische recyclingtechnologieën. Dit maakt het mogelijk om op grotere schaal te recyclen en verhoogt de efficiëntie van de textielverwerkingssector. Een financiële prikkel voor alle bedrijven in Nederland die een bijdrage leveren aan de circulaire textielsector is essentieel om deze in stand te houden.
   • Publiek-private samenwerking: Faciliteer publiek-private samenwerkingen om innovaties in recycling te versnellen en te zorgen dat de recyclingcapaciteit zich kan aanpassen aan de toenemende vraag.
4. Communicatie en bewustwording
   • Landelijke campagne voor duurzame kledingkeuzes: Start samen met lokale overheden een nationale bewustwordingscampagne om consumenten te informeren over de impact van (ultra) fast fashion en de voordelen van duurzame kleding. Alleen door consumenten bewust te maken, kunnen we de transitie naar een circulaire textielketen versnellen.

Tot slot

De situatie is acuut en verslechtert snel. Zonder directe actie dreigt nog meer textiel te worden verbrand in plaats van hergebruikt, wat een klap zou betekenen voor onze circulaire ambities en de betrokkenheid van onze inwoners bij gescheiden inzameling.

Wij verzoeken u dringend om op korte termijn concrete maatregelen te nemen en de regie te pakken in deze kwestie. Wij zijn klaar om onze bijdrage te leveren en hopen dat u deze urgentie erkent en daadkrachtig optreedt

Met vriendelijke groet,

Wendy de Wild
Directeur, Nederlandse Vereniging voor Afval- en Reinigingsdiensten (NVRD)

Mariska Boer
Directeur, Vereniging Herwinning Textiel (VHT)

Rachel Heijne
Directeur, Branchevereniging Kringloop Nederland (BKN)

Download de brief